Jak trzymać pałeczkami?
Po japońsku nazywane są hashi (箸) lub otemoto (おてもと). Ale właściwie dlaczego Japończycy jedzą pałeczkami? Oczywiście nie tylko Japończycy, bo przecież i Polakom się zdarza, ale jednak jakby na to nie patrzeć, to w Japonii jest to trochę częstsze 🙂 Otóż jedzą, bo tak jest szybko, zdrowo i wygodnie. A pałeczki to najbardziej popularny rodzaj sztućców na świecie – dwa miliardy ludzi nie mogą się mylić. Zatem – jak jeść pałeczkami?

Pałeczki rozpowszechnione są w Azji, ale nie wszyscy Azjaci przecież jedzą pałeczkami. W Indiach, Malezji, Tajlandii czy Indonezji częste jest jedzenie rękami. Najbardziej popularne są w Chinach (skąd pochodzą), Japonii, Korei i Wietnamie. Przy czym w każdym z tych krajów pałeczki wyglądają inaczej. Chińskie mają kwadratowy przekrój i są tępo zakończone, japońskie mają najczęściej okrągły przekrój, są nieco krótsze i ostrzej zakończone. W tych krajach najpopularniejsze są pałeczki bambusowe, natomiast w Korei – metalowe. Spotkamy też takie wykonane z drewna, kości (także słoniowej niestety…), plastiku, porcelany.
Są również wykorzystywane do gotowania – pałeczki w tej wersji nazywają się saibashi (菜箸; さいばし) i są dłuższe od tych przeznaczonych do jedzenia, mają około 30 cm, a czasem nawet więcej.
Skąd się wziął ten zwyczaj?
Już pięć tysięcy lat temu dwa patyczki wykorzystywano w trakcie gotowania – łatwiej było wyłowić gorące kawałki jedzenia żeby je spróbować. A ponieważ pałeczki również nadawały się świetnie do nabierania małych porcji jedzenia, to stały się one popularne w czasach, kiedy populacja gwałtownie rosła i brakowało żywności. Jedzenie pałeczkami było po prostu sposobem na limitowane porcje. Istnieje również teoria która mówi, że Konfucjusz – który uważał korzystanie z noża jako zbyt okrutne – zalecał jedzenie pałeczkami.

Jak trzymać pałeczki i się najeść?
Czy wiecie, że w czasie jedzenia nimi wykorzystujemy około 30 stawów i 50 mięśni jednej ręki? Przy okazji mamy więc niezłą gimnastykę 😉 Skoro dwa miliardy ludzi na świecie korzysta z tego sposobu, to najwyraźniej da się korzystać z nich i nie umrzeć z głodu. Zatem pałeczki w dłoń i zapraszam do ćwiczeń!

Krok pierwszy – pałeczkę numer 1 umieść w zagłębieniu między kciukiem na palcem wskazującym w taki sposób, że jedna strona pałeczki trzymana jest środkową częścią kciuka (paliczkiem bliższym), a druga strona opiera się paliczek dalszy palca serdecznego. Ta pałeczka w trakcie jedzenia pozostaje nieruchoma.
Krok drugi – pałeczkę numer 2 chwytamy tak samo, jak długopis czy ołówek czyli kciukiem, palcem wskazującym i palcem środkowym. Ta pałeczka porusza się w górę i dół i razem z pałeczką numer 1 chwyta jedzenie jak pęseta.
Proste? No jasne, wystarczy poćwiczyć 🙂
Dla pewności możecie obejrzeć film instruktażowy:
Po posiłku (ewentualnie w trakcie, jeśli akurat w danym momencie nie używacie pałeczek) nie zapomnijcie odłożyć ich na podstawkę, która nazywa się hashioki. W sklepach z pałeczkami znajdziecie setki różnych hashioki – niektóre naprawdę zabawne albo kawaii (czyli słodkie).
Jak pałeczkami NIE JEŚĆ?
Wiemy już, jak pałeczkami jeść. A jak nimi nie jeść i czego nie robić? Bo Japonia to kraj zasad, konwenansów i nietrudno jest tam popełnić faux pas nawet trzymając w dłoni dwa patyczki.
Zatem NIE:
- nabijaj jedzenia na pałeczki
- oblizuj ich
- wbijaj ich w ryż – oznacza to ofiarowanie ryżu zmarłym
- przekazuj pałeczkami jedzenia innym gościom przy stole
- mieszaj nimi zupy
- machaj nimi
- trzymaj pałeczek i miseczki w jednej ręce
- wolno odgryźć kawałka zostawiając drugą część na kolejny kęs – jedzenie chwycone pałeczkami musi trafić w całości do ust

Jeśli zatem już wiecie, jak posługiwać się pałeczkami, to zapraszam do stołu i.. Itadakimasu czyli smacznego! Jedyne jedzenie, którego w Japonii nie zjecie pałeczkami to sampuru 😉